W ostatnich latach nastąpiły zmiany w rozumieniu sensu i celu małżeństwa, a ujęcie psychologiczne jest coraz częściej doceniane. Statystyki wyraźnie pokazują, że stale wzrasta liczba rozwodów, a liczba składanych skarg o stwierdzenie nieważności ślubu kościelnego z roku na rok jest coraz większa. Jedną z przyczyn tego stanu rzeczy jest NIEDOJRZAŁOŚĆ PSYCHICZNA.
Prawdziwe poznanie drugiego człowieka wymaga czasu, tak abyśmy mogli poznać i jego zalety i WADY !
Faza zakochania i romantyczne początki, gdzie uczucie namiętności osiąga apogeum, nie pomaga obiektywnie ocenić partnera. Wszystko co zaburza „idealny obraz” partnera jest ignorowane lub odrzucane przez parę zakochanych, tak jak gdyby mieli klapki na oczach. Bardzo intensywnie koncentrują się na uczuciach, jakie wzbudza u nich partner, niż na tym kim on jest na prawdę.
Lepiej zapobiegać niż leczyć.
Warto uświadomić sobie, że w żaden magiczny sposób nie zmienisz partnera, dzięki sile swojej miłości. Twoja miłość nie uleczy kobiety czy mężczyzny twojego życia, a zmiany dokonać się muszą przed ślubem – nie po!
„Jakoś to będzie”, „Po ślubie się zmieni”, „Jak pojawi się dziecko dojrzeje” – WYKASUJ te zdania z pamięci!
Na co zwrócić uwagę? Czym jest psychiczna dojrzałość do małżeństwa?
Dojrzałość psychiczną możemy podzielić na:
– dojrzałość intelektualną/umysłową
– dojrzałość emocjonalną/uczuciową
– oraz dojrzałość społeczną
Dojrzałość intelektualna
Dojrzałość intelektualna to zdolność do myślenia realistycznego, niesfałszowanego, zgodnego z rzeczywistością. Osoba dojrzała umysłowo potrafi wyciągać wnioski z bagażu doświadczeń i na ich podstawie zmieniać oraz korygować swoje zachowanie. Nie ma problemów z adaptacją do zmieniających się warunków. Zauważa trudności oraz potrafi przewidywać skutki swoich działań. Powstrzymuje się od impulsywnych reakcji, a w sytuacjach trudnych potrafi ocenić położenie i podjąć odpowiedzialną decyzję.
Brak dojrzałości intelektualnej to najczęściej myślenie życzeniowe, które wyraża się w kierowaniu się własnymi instynktami i pragnieniami. Osoba taka żyje w świecie imaginacji, nie dostrzega rzeczywistości, okoliczności i realiów życia codziennego. Cechuje ją sztywność myślenia, brak autorefleksji oraz niezdolność do uczenia się na podstawie własnych doświadczeń. Trzyma się sztywnych zasad, często wygórowanych, przez co nie potrafi mądrze ocenić sytuacji i patrzeć na nią z różnych punktów widzenia. Liczą się tylko jej racje1.
Dojrzałość emocjonalna
Dojrzałość emocjonalna to zdolność do przeżywania i okazywania uczuć wyższych, jak: szacunek, troska, wyrozumiałość, akceptacja, miłość czy współczucie. To odpowiednie przeżywanie niepowodzeń i właściwe rozładowywanie napięć. To umiejętność nawiązywania trwałych i głębokich relacji, postawa poszanowania godności innych ludzi oraz stabilność uczuciowa i umiejętność odraczania gratyfikacji.
Brak dojrzałości objawia się labilnością emocjonalną i łatwością wpadania w gniew, pojawiać się może również agresja w szczególności w sytuacjach frustracji. Osoba taka nie przejawia chęci pojednania się w sytuacjach konfliktowych. Nie przyznaje się do błędów – wina zawsze leży po stronie tej drugiej osoby. Gdy coś przebiega niezgodnie z jej myślą, zrzuca odpowiedzialność za swoje niepowodzenia na otoczenie i czynniki zewnętrzne. Zdarza się, że ma głębokie poczucie tego, że nie jest właściwie przygotowana: „nie nadaję się na męża/żonę”, „nie jestem gotowy zostać ojcem”, „nie jestem gotowa zostać matką”2. Osoba taka, w niektórych przypadkach nie pragnie mieć potomstwa.
Dojrzałość społeczna
Dojrzałość społeczna to zdolność dostrzegania potrzeb innych ludzi. Osoba dojrzała dzieli się, potrafi dawać i przyjmować. Jest otwarta i wrażliwa na potrzeby innych ludzi. Dobrze wypełnia swoje role społeczne jako narzeczony/narzeczona, pracownik, mąż, żona, ojciec, matka itp. Jest odpowiedzialna. Dojrzałość społeczna wyraża się również w usamodzielnieniu się jednostki i zdobyciu pracy pozwalającej na utrzymanie siebie oraz rodziny.
Brak dojrzałości społecznej objawia się egocentryzmem i narcyzmem. Osoba taka skoncentrowana jest tylko na sobie i własnych potrzebach. Jest nastawiona na BRANIE. Partner postrzegany jest albo jako przedmiot zaspokojenia własnych pragnień, potrzeb czy celów życiowych, albo też jako zagrożenie własnej tożsamości i błędnie pojmowanego szczęścia. Niedojrzała społecznie osoba, często wywyższa się i brak jej pokory.
Podsumowując
Osoba niedojrzała psychicznie to osoba, która nie posiada zdolności do kontrolowania własnych instynktów oraz nie podporządkowuje ich działaniu rozumowemu. Osoba taka bardzo często przywiązana jest w sposób irracjonalny do matki lub ojca i oczekuje od przyszłego męża/żony, że będzie się nim opiekować jak mama lub tata. Nastawiona jest egoistycznie w stosunku do ludzi i świata, niezdolna do podjęcia problemów życiowych z nadzieją, że przezwycięży je. Niezdolna do ukształtowania i budowania dojrzałej relacji uczuciowej z drugą osobą. Przejawia brak gotowości do poświęceń. Nie potrafi zrezygnować z własnych interesów dla dobra innych ludzi/związku.
1. Por. M. Ryś, T. Sztajerwald, Psychologiczne aspekty dojrzałości młodych do małżeństwa. Skala Dojrzałości Psychicznej do Małżeństwa SKALDOM II, „Fides et Ratio. W trosce o młodych. Ujęcie integralne”, 1(37)2019, s.4-5.
2. Por. A.A.Terruwe, C.W. Baars, Integracja emocjonalna. Jak uwierzyć, że jesteś kochany i potrafisz kochać, Poznań 2004, s.77.
Data publikacji: 20 luty 2020r