Familiolog kto to? Czym się zajmuje?

Familiolog zdobywa swoje kwalifikacje podczas 5-letnich studiów magisterskich (3+2) na kierunku nauki o rodzinie (familiologia), obejmujących od 7500 do 9000 godzin dydaktycznych, co odpowiada 300 punktom ECTS:

• I stopień: 4500–5400 godzin (180 ECTS),
• II stopień: 3000–3600 godzin (120 ECTS).

To kierunek wymagający, ale dający niezwykle wszechstronne przygotowanie do pracy z parami, małżeństwami i rodzinami – niezależnie od ich struktury, kultury czy światopoglądu.

---

Zakres wiedzy i kompetencji familiologa

Familiolog to ekspert od:

• szeroko ujętej psychologii par, małżeństwa i rodziny,
• teorii systemów rodzinnych i cyklu życia rodziny,
• komunikacji interpersonalnej i stylów wychowania,
• więzi małżeńskich i rodzinnych w świetle teorii przywiązania,
• mechanizmów transmisji międzypokoleniowej,
• duchowości i seksualności w kontekście relacji.

Nie są mu obce takie zagadnienia jak:
samotne rodzicielstwo, rodziny zrekonstruowane, związki kohabitacyjne, adopcja i piecza zastępcza. Niepłodność, utrata ciąży, niepełnosprawność dziecka, przemoc, kryzys rozwodowy, stwierdzenie nieważności małżeństwa, choroby przewlekłe, a także opieka paliatywna.

Dzięki tej wszechstronnej wiedzy familiolog może realnie wspierać pary i rodziny w najtrudniejszych sytuacjach życiowych.

---

● Poradnictwo psychologiczne

Familiolog udziela pomocy psychologicznej małżeństwom i rodzinom w kryzysie. Wspiera w trudnych sytuacjach życiowych i konfliktowych, pomagając odzyskać równowagę psychiczną oraz poczucie sprawczości i możliwości wprowadzania zmian w swoim życiu. Potrafi przeprowadzić interwencję kryzysową i wspiera w chwilach strat, ważnych zmian, przełomów życiowych i osobistych wyzwań. Pomaga parom na nowo zbliżyć się do siebie, uczy wyrażania emocji i potrzeb.

● Poradnictwo pedagogiczne

Pomaga wzmacniać kompetencje rodzicielskie, prowadzi warsztaty dla rodziców. Wspomaga rozwój dzieci oraz towarzyszy rodzinom na różnych etapach życia. Prowadzi również poradnictwo przygotowujące do życia w małżeństwie i rodzinie, obejmujące m.in. tematykę seksualności małżeńskiej, pełnienia ról, stylów wychowania, postaw rodzicielskich i gotowości do założenia rodziny.

● Poradnictwo prawne

Familiolog zna przepisy prawa rodzinnego i opiekuńczego oraz kanonicznego prawa małżeńskiego. Dzięki temu potrafi udzielić wsparcia w sytuacjach takich jak: rozwód, separacja, ustalenie opieki nad dziećmi, adopcja, a także stwierdzenie nieważności małżeństwa. Ta wiedza jest szczególnie przydatna w polskim kontekście kulturowym, gdzie większość par odnosi się także do zasad Kościoła katolickiego.

● Działalność edukacyjna (z przygotowaniem pedagogicznym)

Familiolodzy prowadzą szkolenia, warsztaty i kursy z zakresu psychologii małżeństwa i rodziny, komunikacji, seksualności, wychowania, przygotowania do życia w rodzinie. Większość z nich posiada przygotowanie pedagogiczne oraz uprawnienia nauczycielskie do prowadzenia zajęć z przedmiotu Wychowanie do życia w rodzinie i edukacji seksualnej – w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych.

---

Dlaczego familiolog najlepiej rozumie związki?

Familiolog pracuje z parami i małżeństwami na każdym etapie ich rozwoju, bo wie, że wyzwania pary zmieniają się wraz z kolejnymi fazami cyklu życia rodziny:

• Małżeństwo bez dzieci – partnerzy uczą się tworzyć wspólny system wartości, łączyć odmienne przyzwyczajenia i ustalać zasady dotyczące finansów, ról, kontaktów z rodziną pochodzenia czy planów rodzicielskich.
• Rodzina z dziećmi (małe, przedszkolne, szkolne) – adaptacja do nowych ról, podział obowiązków, dbanie o czas „we dwoje” i ustalanie granic w relacjach z dziadkami.
• Rodzina z dorastającym dzieckiem – potrzeba większej swobody dla nastolatka przy zachowaniu więzi, otwarta rozmowa o seksualności i relacjach, często równoległa opieka nad starzejącymi się rodzicami.
• Rodzina w stadium pustego gniazda – ponowna konsolidacja związku, odbudowa bliskości, realizacja pasji, ale też ryzyko rozpadu relacji lub nadmiernej ingerencji w życie dorosłych dzieci.
• Starzejący się małżonkowie – adaptacja do zmian zdrowotnych, przygotowanie do straty i podtrzymywanie wzajemnego wsparcia w późnej starości.

Na każdym z tych etapów familiolog pomaga parze dostrzec jej zasoby, odbudować dialog i znaleźć nowe sposoby na bliskość – niezależnie od tego, w jakim momencie życia się znajduje.

Familiolog wie również, jak towarzyszyć parze przeżywającej żałobę – zarówno w przypadku śmierci bliskiej osoby, jak i niepłodności czy straty dziecka. To sytuacje graniczne, które mogą albo rozbić związek albo przy odpowiednim wsparciu, zbliżyć partnerów do siebie i pomóc im na nowo zdefiniować wspólnotę małżeńską.

Dzięki temu, że pracę z parami i małżeństwami, traktuje nie tylko jako zbiór technik, ale jako proces głębokiego rozumienia relacji, familiolog potrafi towarzyszyć z autentycznym zaangażowaniem i kompetencją. Jest specjalistą, który nie tylko rozumie system rodzinny, ale również widzi osobę w kontekście jej więzi, potrzeb i historii.

---

Kiedy warto skorzystać z usług familiologa?

Współczesne związki stoją przed wieloma wyzwaniami… od codziennych nieporozumień, przez trudne decyzje, po głębokie kryzysy. W takich momentach warto mieć obok siebie specjalistę, który nie tylko zna mechanizmy psychologiczne, ale rozumie też głębię relacji, złożoność rodzinnych historii i potrzebę bezpiecznej, empatycznej przestrzeni.

Familiolog to nie tylko teoretyk. To praktyk relacji. Przygotowany, by towarzyszyć parze w odbudowie zaufania, bliskości i dialogu. Wie, że za każdym konfliktem kryje się często niewypowiedziana potrzeba. Pomaga ją usłyszeć i przekształcić w nowe porozumienie.

---

Ciekawostka!

Autor: Barbara Bratkowska

---

Foto: pl.freepik.com